Sử dụng bơm kim tiêm tự khóa trong tiêm chủng mở rộng

Thứ hai - 26/04/2021 14:38

Cùng với việc bảo quản vắc xin đúng, pha hồi chỉnh vắc xin với dung môi thích hợp, thao tác tiêm an toàn,... sử dụng bơm kim tiêm tự khóa góp phần quan trọng bảo đảm mũi tiêm an toàn.

1. Bơm tiêm tự khóa: là loại bơm tiêm có khả năng tự khóa nên chỉ sử dụng một lần duy nhất. Đây là loại bơm kim tiêm thích hợp cho tất cả các hình thức tiêm chủng.
Mỗi bơm kim tiêm được tiệt trùng và đóng gói kín. Có rất nhiều loại bơm kim tiêm tự khóa. Phần lớn các bơm tiêm có kim tiêm được gắn sẵn. Những loại khác có kim rời với kích thước phù hợp đi kèm với bơm tiêm. Những kim tiêm này không thể sử dụng với những bơm tiêm thông thường khác. Một số bơm tiêm được đóng gói riêng rẽ trong bao gói bằng nhựa hoặc bằng giấy. Một số khác được đóng thành hộp với số lượng lớn. Tất cả các bơm kim tiêm tự khóa đều có nắp chóp kim tiêm bằng nhựa để giữ cho kim tiêm được vô trùng. Một vài loại có nắp chụp ở pít-tông.
Mỗi loại bơm tiêm yêu cầu nhân viên y tế những kỹ năng sử dụng riêng. Cần tham khảo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất. Riêng bơm kim tiêm BCG khác với các bơm kim tiêm tự khóa để tiêm các vắc xin khác.
Lợi ích của bơm kim tiêm tự khóa:
- Bơm kim tiêm chỉ sử dụng một lần, không thể sử dụng lại.
- Loại trừ được sự lây truyền bệnh từ người này sang người khác do sử dụng bơm kim tiêm bị nhiễm khuẩn gây nên.
- Tiết kiệm thời gian cho cán bộ y tế vì không phải mất thời gian tiệt trùng bơm kim tiêm.
Hướng dẫn chung về các bước sử dụng cho các loại bơm kim tiêm tự khóa:
- Bước 1: Lấy bơm và kim tiêm từ bao gói bằng cách xé rách vỏ bao ở phía đáy pít - tông hoặc tháo vỏ nắp nhựa.
- Bước 2: Cắm kim tiêm vào bơm tiêm đối với loại kim tiêm rời. Tháo nắp chụp kim tiêm nhưng không được chạm vào kim.
Chú ý: Pít-tông chỉ có thể đẩy và kéo một lần nên cán bộ y tế không kéo pít-tông nếu không cần thiết và không hút không khí vào lọ vì sẽ làm hỏng bơm tiêm.
- Bước 3: Cắm kim tiêm vào lọ vắc xin, dốc ngược lọ vắc xin và để đầu mũi kim ở vị trí thấp nhất trong lọ.
- Bước 4: Kéo pít-tông ngược lại để hút vắc xin. Pít-tông sẽ tự động dừng ở vạch 0,5ml hoặc 0,1ml (nếu là loại bơm tiêm BCG), khi đó sẽ thấy tiếng cờ-lic.
- Bước 5: Giữ đầu kim tiêm trong dung dịch vắc xin trong suốt thời gian hút vắc xin để có thể hút đủ lượng vắc xin cần thiết. Rút kim tiêm khỏi lọ vắc xin. Giữ bơm tiêm ở tư thế rồi tiến hành đuổi khí bằng cách cẩn thận đẩy xi - lanh lên trên cho đến đúng vạch chỉ dung tích.
- Bước 6: Xác định vị trí tiêm.
- Bước 7: Đẩy pít-tông về phía trước để đưa vắc xin vào trong cơ thể. Sau khi tiêm xong, pít - tông sẽ tự động bị khóa và bơm tiêm không thể sử dụng lại.
Chú ý không được đậy nắp kim tiêm sau khi sử dụng.
- Bước 8: Cho bơm kim tiêm đã sử dụng vào hộp an toàn. Đây là loại hộp chứa, không để kim đâm ra, không rò rỉ, chuyên sử dụng cho những loại rác sắc nhọn.
2. Bơm kim tiêm tự khóa có sẵn vắc xin
Trong bơm kim tiêm tự khóa có sẵn vắc xin, được đóng gói thành từng liều trong một bơm tiêm có sẵn kim. Loại dụng cụ này cũng chỉ sử dụng một lần.
Hiện tại mới chỉ có vắc xin viêm gan B và vắc xin uốn ván được đóng gói dưới dạng này. Một số loại còn có chỉ thị nhiệt độ (VVM) đính kèm.
Bơm kim tiêm có sẵn vắc xin viêm gan được ưu tiên sử dụng tiêm tại nhà cho trẻ mới sinh.
Toàn bộ lượng vắc xin trong bơm kim tiêm được chứa trong một túi kín phồng và dung dịch vắc xin không thể tiếp xúc trong bơm kim tiêm cho đến khi sử dụng. Bơm kim tiêm được nhà sản xuất tiệt trùng và đóng trong một túi kín riêng.
Khi sử dụng, trước hết cán bộ y tế ấn nắp chụp kim tiêm về phía ống dẫn để làm thông đường dẫn vắc xin với kim tiêm. Sau đó tháo nắp chụp kim, cắm kim vào vị trí tiêm và bóp túi chứa vắc xin cho đến khi hết vắc xin.
Sau khi tiêm xong, bơm kim tiêm cũng cần cho vào hộp an toàn để hủy.
Lợi ích của bơm kim tiêm tự khóa có sẵn vắc xin:
Ngoài những lợi ích như bơm kim tiêm tự khóa, loại bơm kim tiêm này còn có những lợi ích khác như:
- Phòng vắc xin bị nhiễm khuẩn.
- Liều lượng được đóng chính xác.
- Vắc xin và bơm kim tiêm được gắn sẵn, đồng bộ.
- Lượng nhựa ít hơn so với bơm kim tiêm khác nên giảm rác thải.
- Vì đóng gói liều đơn nên vắc xin giảm hao phí hơn so với những lọ vắc xin nhiều liều.

Tác giả bài viết: (Theo trang thông tin điện tử Sở Y tế Hòa Bình)