Dự án “Phát hiện sớm bệnh võng mạc đái tháo đường - Bình Định đạt hiệu quả khá cao so với mục tiêu đề ra.
Thứ ba - 20/06/2023 16:42
Vừa qua, tại TP Quy Nhơn, Tổ chức FHF Việt Nam (Fred Hollows Foundation) phối hợp Sở Y tế Bình Định tổ chức Hội thảo tổng kết Dự án “Phát hiện sớm bệnh võng mạc đái tháo đường (VMĐTĐ) trong cộng đồng tại Việt Nam”. Tham dự Hội thảo còn có đại diện Sở Y tế ở các tỉnh, thành gồm: Đà Nẵng, Bà Rịa - Vũng Tàu, Thái Bình, Tiền Giang, Vĩnh Long, Cần Thơ.
Quang cảnh Hội thảo. (Ảnh: Thu Hiền)
Tại Hội thảo, đại diện Ban Quản lý Dự án của tỉnh Bình Định và TP Đà Nẵng đã báo cáo về kết quả thực hiện Dự án giai đoạn 2019 - 2023; đồng thời chia sẻ về kế hoạch duy trì và nhân rộng các hoạt động của Dự án tại địa phương. Qua thời gian thực hiện Dự án, không chỉ người bệnh tại các địa phương được hưởng lợi mà đội ngũ nhân viên y tế từ cấp tỉnh tới cấp xã cũng được nâng cao năng lực chuyên môn; trang thiết bị được đầu tư. Thời gian tới, ngành Y tế các địa phương tiếp tục cố gắng để duy trì các hoạt động của Dự án, giúp người bệnh tiếp cận sớm với các dịch vụ y tế, giảm các rủi ro đáng tiếc xảy ra. Tại Hội thảo, đại diện Sở Y tế tỉnh Tiền Giang chia sẻ cách tiếp tục thực hiện sàng lọc, khám, chuyển tuyến bệnh VMĐTĐ sau khi tham gia Dự án của Tổ chức Orbis; một số đại diện Sở Y tế ở các địa phương khác cũng trình bày ý kiến tại Hội thảo.
Ông Huỳnh Tấn Phúc, Giám đốc Đại diện FHF Việt Nam. (Ảnh: Thu Hiền)
Tại Bình Định, Dự án “Phát hiện sớm bệnh võng mạc đái tháo đường trong cộng đồng tại Bình Định” do Tổ chức FHF cùng Bộ Ngoại giao và Thương mại Úc (DFAT) tài trợ đã có nhiều thành công và đạt hiệu quả khá cao so với mục tiêu dự án đã đề ra. Dự án thực hiện với 3 mục tiêu: Nhận thức về đái tháo đường (ĐTĐ) và bệnh võng mạc đái tháo đường (VMĐTĐ) của người có nguy cơ mất thị lực do ĐTĐ được nâng cao; Dịch vụ bệnh VMĐTĐ có sẵn và dễ tiếp cận cho người có nguy cơ mất thị lực do ĐTĐ; Có bằng chứng được thu thập về bệnh ĐTĐ và VMĐTĐ tại Việt Nam. Nhận định từ đại diện Tổ chức FHF Việt Nam, Ông Huỳnh Tấn Phúc, Giám đốc đại diện FHF Việt Nam, đánh giá cao về những kết quả thực hiện dự án tại Bình Định: Chúng tôi nhận thấy rằng Dự án tại tỉnh Bình Định đã đạt hiệu quả khá cao so với các mục tiêu mà dự án đã đề ra. Cụ thể số lượt bệnh nhân đến thăm khám bệnh VMĐTĐ tăng theo hàng năm. Từ khoảng vài chục người trong năm 2019 thì đến năm 2022 đã có trên 2.500 người bệnh được khám và hơn 400 bệnh nhân được điều trị. Số bệnh nhân ĐTĐ đến khám sàng lọc cũng tăng khoảng chừng vài người trong năm 2019 thì đến năm 2022 đạt con số là 7000 người đến khám bệnh. Điều này chứng tỏ rằng nhận thức của người dân đã tăng rất cao và tại Bình Định người dân đã biết nơi khám và đã có ý thức về việc đi khám sàng lọc về bệnh ĐTĐ nói chung và VMĐTĐ nói riêng. Dự án đạt hiệu quả trong hệ thống y tế để chúng ta nâng cao việc tầm soát, quản lý điều trị bệnh VMĐTĐ. Hệ thống y tế từ tuyến tỉnh đến tuyến huyện, từ Khoa Nội tiết đến khoa Mắt, từ bộ phận dự phòng đến bộ phận điều trị đã có sự kết nối chặt chẽ, điều đó tạo thành hệ thống có liên kết; đồng thời, nâng cao việc quản lý bệnh VMĐTĐ. Một nghiên cứu đã thực hiện trong dự án tại 2 địa bàn là tại Bình Định và Tp.Đà Nẵng đã đem lại hiệu quả kinh tế. Các nhà nghiên cứu tính toán khi mà điều trị được bệnh VMĐTĐ, thì sẽ tiết kiệm được cho hệ thống y tế khoảng là 163 triệu trong 10 năm đối với mỗi người bệnh, đó là số tiền rất lớn, chứng tỏ dự án có hiệu quả về kinh tế rất cao. Thiết nghĩ, dự án sẽ được nhân rộng tại các huyện khác của tỉnh và các tỉnh thành khác trên toàn quốc…
BSCKII. Nguyễn Thanh Triết, Giám đốc Bệnh viện Mắt, đại diện Ban Quản lý Dự án tại Bình Định chia sẻ kinh nghiệm tại Hội thảo. (Ảnh: Thu Hiền)
Đặc biệt, dịch vụ về bệnh VMĐTĐ có sẵn và dễ tiếp cận cho người bệnh. Ở tuyến tỉnh, đã đào tạo 4 bác sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật viên về chụp đáy mắt; đào tạo 1 bác sĩ về tiêm nội nhãn; 1 bác sĩ học lớp “Tầm soát bệnh lý võng mạc tăng sinh và kỹ thuật tiêm nội nhãn”. Dự án cũng đã đào tạo nhân viên y tế về sàng lọc, phân loại, chuyển gửi và theo dõi bệnh nhân VMĐTĐ tại các TTYT huyện; tập huấn nhân viên y tế cấp thôn, xã về ngăn ngừa, phát hiện sớm, kỹ năng truyền thông, đánh giá và theo dõi ĐTĐ. Cùng với đó, Dự án đã cung cấp 5 máy chụp ảnh đáy mắt kỹ thuật số tự động không nhỏ giãn đồng tử cho BVĐK tỉnh, Bệnh viện Mắt Bình Định và các TTYT: Tp.Quy Nhơn, huyện Phù Cát, huyện Hoài Ân. Có 11.438 lượt người dân được khám sàng lọc tại cộng đồng để phát hiện bệnh Đái tháo đường mà dự án đã thực hiện được. Đồng thời, hỗ trợ điều trị bệnh VMĐTĐ cho bệnh nhân nghèo, chụp hình đáy mắt cho 2.560 bệnh nhân; hỗ trợ tiêm Avastin cho 765 bệnh nhân. Hoạt động này đã giúp bệnh nhân có nguy cơ mất thị lực do đái tháo đường nhận được dịch vụ chăm sóc y tế tốt nhất. Năm 2020: Chụp đáy mắt đạt tỷ lệ 101%, tiêm nội nhãn đạt tỷ lệ 100%; Năm 2021: Chụp đáy mắt đạt tỷ lệ 93%, tiêm nội nhãn đạt tỷ lệ 62,4%; Năm 2022: Chụp đáy mắt đạt tỷ lệ 146%, tiêm nội nhãn đạt tỷ lệ 97,3%; Năm 2023: Chụp đáy mắt đạt tỷ lệ 109%, tiêm nội nhãn đạt tỷ lệ 100%. Từ những kết quả trên, với người bệnh VMĐTĐ, rất yên tâm và hài lòng khi được khám phát hiện và điều trị bệnh VMĐTĐ tại Bệnh viện Mắt Bình Định và các huyện thực hiện dự án. Ông Dương Hồng Sứ, phường Đống Đa, Tp. Quy Nhơn, chia sẻ tại Hội thảo: Năm 2004, tôi bị bệnh ĐTĐ, năm 2019 mắt mờ. Đi khám ở một số nơi, có nơi bảo mổ nhưng rơi vào dịp Tết nên không mổ. Năm 2021, thì dịch COVID-19 nên không dám đi khám. Năm 2022 thì Bệnh viện Mắt có chương trình và điều trị đến nay, mắt tôi đỡ hơn và sức khỏe ổn định.
Bệnh nhân được thụ hưởng Dự án trình bày tại Hội thảo. (Ảnh: Thu Hiền)
Ông Huỳnh Tấn Phúc, chia sẻ thêm: Chúng tôi nhận thấy, tại tỉnh Bình Định hệ thống y tế đã có sự liên kết và đã nâng cao quản lý và tầm soát bệnh VMĐTĐ. Ngoài ra hướng dẫn, chẩn đoán, khám sàng lọc, điều trị bệnh VMĐTĐ của Bộ Y tế đã được ban hành để áp dụng trong toàn quốc. Với 2 tiền đề này, tôi nghĩ rằng hệ thống y tế của Bình Định đã có đủ điều kiện về nhân lực, vật lực để tham gia quản lý về bệnh VMĐTĐ. Vì thế về mặt FHF chúng tôi luôn dõi theo và tiếp nhận từ các đề xuất từ ngành Y tế tỉnh Bình Định nếu có. Chúng tôi suy nghĩ rằng, qua việc này, đối với Bình Định làm rất tốt, trong thời gian sắp tới, sẽ mời ngành Y tế tỉnh Bình Định, chia sẻ kinh nghiệm tốt, các bài học trong việc thực hiện dự án này đối với các hội thảo trong và ngoài nước để góp phần cũng với hệ thống y tế nâng cao việc quản lý bệnh VMĐTĐ và đem lại sự chăm sóc sức khỏe tốt cho người dân./.
Tác giả bài viết: Thu Hiền - Khoa TT-GDSK- Trung tâm kiểm soát bệnh tật
