Phòng bệnh viêm não Nhật Bản trong mùa nắng nóng
Mùa hè là thời điểm vào mùa của nhiều dịch bệnh, trong đó có bệnh viêm não Nhật Bản dễ dàng bùng phát với những diễn biến nguy hiểm. Bệnh có thể xuất hiện rải rác quanh năm ở mọi lứa tuổi nhưng đặc biệt tăng cao vào các tháng nắng nóng, từ khoảng tháng 5 đến tháng 8, chủ yếu ở trẻ em dưới 15 tuổi. Do đây là thời gian thuận lợi cho muỗi truyền bệnh phát triển. Mọi lứa tuổi nếu chưa có miễn dịch với virus đều có thể mắc bệnh, đặc biệt trẻ em dưới 15 tuổi.
BsCKII.Phạm Văn Dũng, Trưởng khoa Nhi - BVĐK tỉnh Bình Định cho biết: ”Hầu hết bệnh nhân thường nhập viện trong tình trạng có biến chứng nặng do không được phát hiện kịp thời. Sở dĩ có những trường hợp mắc nặng là do bệnh viêm não Nhật Bản có biểu hiện ban đầu dễ nhầm lẫn với các chứng bệnh thông thường như cảm, sốt virus, chỉ đến khi tình trạng bệnh kéo dài, uống thuốc không đỡ mới đến bệnh viện thì bệnh đã tiến triển nặng và biến chứng nguy hiểm”.
Bệnh viêm não Nhật Bản là bệnh truyền nhiễm cấp tính, thời kỳ ủ bệnh từ 5 đến 15 ngày. Đầu tiên từ 01 đến 06 ngày sau khi bị virus xâm nhập, bệnh khởi phát đột ngột với các triệu chứng như sốt, đau đầu, buồn nôn và nôn khan. Khi bệnh chuyển sang giai đoạn toàn phát, người bệnh sốt cao liên tục 38-400C xuất hiện những dấu hiệu ở màng não và rối loạn thần kinh thực vật như co cứng cơ, co vặn, co giật, động cơn, run, liệt nửa người, mất vận động ngôn ngữ. Trường hợp bệnh tiến triển nặng, người bệnh nguy cơ tử vong.
Viêm não Nhật Bản là một trong những bệnh để lại di chứng đặc biệt nặng nề. Bệnh gây tử vong cao (10-20%) hoặc di chứng thần kinh lớn như động kinh, giảm học lực, đần độn, liệt, thất ngôn. Các di chứng thần kinh như vậy thường chiếm hơn 50% số người bị mắc bệnh, thường gây tàn phế, mất khả năng lao động, để lại gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Qua các nghiên cứu cho thấy, trẻ bị viêm não nếu được phát hiện và điều trị sớm, tỷ lệ thành công chiếm 94%, số trường hợp có di chứng chỉ chiếm 6%. Còn trong trường hợp bệnh nhân đến muộn sau 3-5 ngày khởi phát bệnh, tỷ lệ khỏi bệnh giảm chỉ còn khoảng 70% và tỷ lệ di chứng, tử vong lên tới gần 30%.
Hiện nay, vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu bệnh viêm não Nhật Bản. Việc điều trị chủ yếu vẫn là hồi sức cấp cứu và điều trị triệu chứng như chống phù não, an thần chống co giật, kiểm soát nhiệt độ, hỗ trợ tuần hoàn, hô hấp, ngăn ngừa bội nhiễm và dinh dưỡng, chống loét. Vì vậy, việc phòng tránh bệnh là rất quan trọng.
“Để chủ động phòng chống bệnh bệnh viêm não Nhật Bản cần thực hiện tốt vệ sinh môi trường, nhà ở sạch sẽ, vệ sinh chuồng trại chăn nuôi để hạn chế nơi trú ẩn của muỗi, dời chuồng gia súc ra xa nhà, loại bỏ các ổ bọ gậy. Khi ngủ cần mắc màn, thường xuyên sử dụng các biện pháp xua, diệt muỗi; không để trẻ em chơi gần chuồng gia súc. Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng, đảm bảo an toàn thực phẩm, ăn chín, uống chín. Thực hiện tốt việc cách ly cũng như hạn chế tiếp xúc với người bệnh và mang khẩu trang khi chăm sóc người bệnh. Đặc biệt, khi phát hiện các triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm thì cần đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để được khám, hướng dẫn và phòng lây nhiễm cho người khác”, Bs. Dũng lưu ý .
Việc thực hiện tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản đầy đủ và đúng lịch là biện pháp phòng bệnh quan trọng và hiệu quả nhất. Tuy nhiên, nếu chỉ tiêm 1 mũi vắc xin thì không có hiệu lực bảo vệ, nếu tiêm đủ 2 mũi vắc xin hiệu lực bảo vệ đạt trên 80%, tiêm đủ 3 mũi vắc xin hiệu lực bảo vệ đạt 90 - 95% trong khoảng 3 năm, do đó trẻ em cần tiêm chủng với 3 liều cơ bản sau: Mũi 1: lúc trẻ được 1 tuổi; Mũi 2: sau mũi 1 từ 1 đến 2 tuần; Mũi 3: cách mũi 2 là 1 năm. Sau đó cứ 3-4 năm tiêm nhắc lại một lần cho đến khi trẻ qua 15 tuổi.
Bệnh viêm não Nhật Bản là bệnh truyền nhiễm cấp tính, thời kỳ ủ bệnh từ 5 đến 15 ngày. Đầu tiên từ 01 đến 06 ngày sau khi bị virus xâm nhập, bệnh khởi phát đột ngột với các triệu chứng như sốt, đau đầu, buồn nôn và nôn khan. Khi bệnh chuyển sang giai đoạn toàn phát, người bệnh sốt cao liên tục 38-400C xuất hiện những dấu hiệu ở màng não và rối loạn thần kinh thực vật như co cứng cơ, co vặn, co giật, động cơn, run, liệt nửa người, mất vận động ngôn ngữ. Trường hợp bệnh tiến triển nặng, người bệnh nguy cơ tử vong.
Viêm não Nhật Bản là một trong những bệnh để lại di chứng đặc biệt nặng nề. Bệnh gây tử vong cao (10-20%) hoặc di chứng thần kinh lớn như động kinh, giảm học lực, đần độn, liệt, thất ngôn. Các di chứng thần kinh như vậy thường chiếm hơn 50% số người bị mắc bệnh, thường gây tàn phế, mất khả năng lao động, để lại gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Qua các nghiên cứu cho thấy, trẻ bị viêm não nếu được phát hiện và điều trị sớm, tỷ lệ thành công chiếm 94%, số trường hợp có di chứng chỉ chiếm 6%. Còn trong trường hợp bệnh nhân đến muộn sau 3-5 ngày khởi phát bệnh, tỷ lệ khỏi bệnh giảm chỉ còn khoảng 70% và tỷ lệ di chứng, tử vong lên tới gần 30%.
Hiện nay, vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu bệnh viêm não Nhật Bản. Việc điều trị chủ yếu vẫn là hồi sức cấp cứu và điều trị triệu chứng như chống phù não, an thần chống co giật, kiểm soát nhiệt độ, hỗ trợ tuần hoàn, hô hấp, ngăn ngừa bội nhiễm và dinh dưỡng, chống loét. Vì vậy, việc phòng tránh bệnh là rất quan trọng.
“Để chủ động phòng chống bệnh bệnh viêm não Nhật Bản cần thực hiện tốt vệ sinh môi trường, nhà ở sạch sẽ, vệ sinh chuồng trại chăn nuôi để hạn chế nơi trú ẩn của muỗi, dời chuồng gia súc ra xa nhà, loại bỏ các ổ bọ gậy. Khi ngủ cần mắc màn, thường xuyên sử dụng các biện pháp xua, diệt muỗi; không để trẻ em chơi gần chuồng gia súc. Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng, đảm bảo an toàn thực phẩm, ăn chín, uống chín. Thực hiện tốt việc cách ly cũng như hạn chế tiếp xúc với người bệnh và mang khẩu trang khi chăm sóc người bệnh. Đặc biệt, khi phát hiện các triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm thì cần đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để được khám, hướng dẫn và phòng lây nhiễm cho người khác”, Bs. Dũng lưu ý .
Việc thực hiện tiêm vắc xin viêm não Nhật Bản đầy đủ và đúng lịch là biện pháp phòng bệnh quan trọng và hiệu quả nhất. Tuy nhiên, nếu chỉ tiêm 1 mũi vắc xin thì không có hiệu lực bảo vệ, nếu tiêm đủ 2 mũi vắc xin hiệu lực bảo vệ đạt trên 80%, tiêm đủ 3 mũi vắc xin hiệu lực bảo vệ đạt 90 - 95% trong khoảng 3 năm, do đó trẻ em cần tiêm chủng với 3 liều cơ bản sau: Mũi 1: lúc trẻ được 1 tuổi; Mũi 2: sau mũi 1 từ 1 đến 2 tuần; Mũi 3: cách mũi 2 là 1 năm. Sau đó cứ 3-4 năm tiêm nhắc lại một lần cho đến khi trẻ qua 15 tuổi.
Tác giả bài viết: Thùy Vy (Khoa TT-GDSK) Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
Danh mục
Thăm dò ý kiến
Thống kê truy cập
- Đang truy cập107
- Hôm nay8,229
- Tháng hiện tại96,642
- Tổng lượt truy cập52,714,983
Liên kết Web