Phòng bệnh bạch hầu cho trẻ

Thứ tư - 17/06/2020 09:41

Bạch hầu là một bệnh nhiễm khuẩn cấp tính, lây theo đường hô hấp, gây tổn thương chủ yếu ở vòm hầu, họng, thanh quản, mũi, đôi khi ở da và các vùng niêm mạc khác như kết mạc mắt hoặc bộ phận sinh dục... Trước tình hình dịch bệnh bạch hầu đang có chiều hướng gia tăng, Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế đã có khuyến cáo để phòng bệnh.

Cần đưa trẻ đi tiêm phòng vắc xin đầy đủ theo lịch Chương trình tiêm chủng mở rộng để phòng bệnh cho trẻ (Ảnh Thùy Vy)

Bệnh bạch hầu gồm có các thể sau: Đối với bạch hầu họng, bệnh nhân sốt nhẹ, mệt mỏi và đau họng. Trẻ quấy khóc, da xanh, kém ăn, bỏ bú, buồn nôn, ói mửa, nuốt đau. Điển hình nhất là giả màng màu xám trắng, thường nằm trên bề mặt amiđan, sau đó lan ra xung quanh tới lưỡi gà, vòm họng, hầu, mũi, thanh quản. Giả màng dính chặt vào các mô bên dưới, khi ta cố bóc tách sẽ gây chảy máu. Hai bên cổ trẻ phù nề làm cổ bạnh ra, hạch quanh cổ sưng nhẹ và đau, hơi thở có mùi hôi, viêm hạch và sưng cổ. Chỉ cần khám phát hiện được giả màng là phải điều trị bạch hầu ngay.
Ở bạch hầu thanh quản thường thứ phát sau bệnh hầu họng, bệnh nhân sốt nhẹ, ho khan, nói giọng khàn, nặng dần tới mức mất tiếng. Bệnh nhân ngày càng khó thở, khi giả màng lan xuống khí quản kèm phù nề sẽ gây tắc nghẽn đường thở, nếu không mở khí quản kịp thời, bệnh nhân sẽ tử vong vì ngạt thở.
Riêng bạch hầu ác tính là thể bệnh trầm trọng nhất. Bệnh nhân nhanh chóng bị nhiễm độc nặng với biểu hiện: sốt cao, mạch nhanh, huyết áp tụt, tím tái. Thường các giả màng lan nhanh từ amidan qua vòm hầu lên vùng sau mũi, đến tận hai lỗ mũi. Các hạch quanh cổ sưng to, phù nề, tạo ra vẻ “cổ bạnh” điển hình. Bệnh nhân bị chảy máu miệng, mũi, da. Biến chứng trên xảy ra sớm chỉ sau vài ngày. Hơn 50% bệnh nhân bị bệnh bạch hầu ác tính tử vong sau đó mặc dù đã được điều trị tích cực.
Bạch hầu là một bệnh nguy hiểm, bệnh nhân dễ tử vong do các biến chứng. Hai biến chứng nổi bật của bạch hầu là viêm cơtim và viêm dây thần kinh; ít gặp hơn là hoại tử ống thận cấp gây suy thận, viêm phổi, viêm nội tâm mạc...
Để phòng bệnh bạch hầu có thể dự phòng hiệu quả bởi vắc xin “5 trong 1”. Hiện nay, vắc xin “5 trong 1” phòng bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và viêm màng não mủ sẽ được tiêm miễn phí cho trẻ dưới 1 tuổi theo lịch: trẻ 2 tháng tuổi tiêm mũi 1; trẻ 3 tháng tuổi tiêm mũi 2; 4 tháng tuổi tiêm mũi 3 và 18 tháng tuổi tiêm mũi 4. Do bệnh có khả năng lây nhiễm cao nên những trường hợp mắc bệnh bạch hầu cần được cách ly.
Cục Y tế dự phòng khuyến cáo cần thực hiện tốt các biện pháp để phòng bệnh bạch hầu cho trẻ như:thường xuyên rửa tay bằng xà phòng; che miệng khi ho hoặc hắt hơi; giữ vệ sinh thân thể, mũi, họng hằng ngày; hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh. Môi trường nhà ở, trường lớp phải được vệ sinh sạch sẽ, đảm bảo thông thoáng và có đủ ánh sáng…

Tác giả bài viết: Thùy Vy (Khoa TT-GDSK) Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh